Kleur in de architectuur van Luis Barragán
Kleur neemt in de architectuur van Luis Barragán een belangrijke plaats in. Het is voor zijn werk net zo belangrijk als afmetingen en licht. Zijn kleurrijke gebouwen vallen op dankzij het licht dat op hun ruwe texturen en reflecterende poelen schijnt.
Luis Barragán was in de architectuur en landschapsarchitectuur in Latijns-Amerika en over de hele wereld een belangrijke figuur. Het werk van deze Mexicaanse kunstenaar vertoonde een groot begrip van het gebruik van licht en kleur.
Zijn werk is vol eenvoudige, rechte lijnen, maar is in de verdeling en selectie van kleuren gedurfd. In zijn architecturale werk gebruikte hij kleur als grafisch hulpmiddel. Dat, gecombineerd met zijn meesterlijke beheersing van het licht, zorgde voor ruimtes die echt tot leven kwamen.
Licht krijgt in zijn werk een nieuwe dimensie. De manier waarop het reflecteert, geeft de gebouwen dan een gevoel van beweging en emotie. Barragáns wisselwerking tussen licht en kleur roept een constante verandering in sensatie op.
Dit zijn concepten die hij op gelijke wijze in zowel zijn interieur- als exterieurontwerpprojecten toepaste. Als architect toonde hij ook een enorm vermogen om het landschap te gebruiken. Het begrijpen van zijn werk is een belangrijk onderdeel van het begrijpen van de relatie tussen gebouwen en landschappen in de moderne architectuur.
Luis Barragán – invloeden op zijn werk
Luis Barragán had op zijn familieboerderij in Corrales een rustige jeugd. Deze landelijke Mexicaanse omgeving was een van zijn eerste sterke herinneringen en had duidelijk een grote invloed op hem als kunstenaar.
Opgroeien omringd door natuur, bomen en volkstradities, lokale architectuur en volkscultuur waren buitengewoon belangrijk in zijn leven.
In zijn toespraak voor de Pritzker Prize in 1980 zei hij: “Onderliggend aan alles wat ik heb bereikt, zoals het is, deel ik de herinneringen aan de boerderij van mijn vader waar ik mijn jeugd en adolescentie heb doorgebracht. In mijn werk heb ik er altijd naar gestreefd om de magie van die verre nostalgische jaren aan te passen aan de behoeften van het moderne leven.”
Volkscultuur had een grote invloed op zijn werk of het nu om Mexicaanse tradities of om de sensorische aspecten van de lokale omgeving ging. De architectuur van Luis Barragán zit vol met kleuren, geuren en feesten uit zijn geboorteland Mexico.
Kleur is ook een belangrijk onderdeel van de Mexicaanse cultuur. Volksontwerpen gebruiken levendige kleuren en maken ze tot een uniek onderdeel van hun kunst. Barragán gebruikte deze benadering van kleur meesterlijk om intense, levendige ruimtes te creëren.
In 1924 besloot hij om een reis door het zuiden van Europa en het noorden van Afrika te maken. Tijdens zijn reis werd hij door de sereniteit en monumentaliteit van het Alhambra in Granada en de lokale architectuur in Afrika verrast. Hij woonde ook verschillende toespraken van Le Corbusier bij terwijl hij in Europa was.
Kleur in de architectuur van Luis Barragán
Als je het proces wilt begrijpen dat Luis Barragán gebruikte om zijn kleurenschema’s te bepalen, moet je de mechanismen van zijn ontwerpen begrijpen. Hij maakte altijd schetsen en tekeningen om een concreet beeld te krijgen van de ruimtes die hij in gedachten had.
Vervolgens gaf hij deze vroege schetsen door aan zijn team en zij maakten plattegronden. Ze zouden deze plannen bespreken, erover debatteren en aanpassen totdat ze hun definitieve ontwerp hadden bereikt.
Maar voordat ze met de bouw begonnen, zou Barragán nog een laatste stap zetten. Hij zou architect, kunstenaars en vrienden van kunsthistorici uitnodigen om het project te evalueren. Hij liet ze zijn schetsen zien en hield toespraken om ze een idee te geven van wat hij wilde.
De kleuren en materialen in zijn werk maakten meestal geen deel uit van het oorspronkelijke schema. Ze kwamen eigenlijk tot stand door intuïtie terwijl hij nadacht over wat hij wilde dat de ruimte zou zijn.
Implementatie van veranderingen
Het unieke aan zijn creatieve proces is dat hij een groot voorstander was van het idee om met het gebouw in constructie te experimenteren. Hij veranderde ook regelmatig de afmetingen van muren of voegde gewoon nieuwe toe om de ruimtes aan te passen.
Barragán gebruikte hetzelfde proces om de uiteindelijke kleuren voor zijn bouwprojecten te bepalen. Hij schilderde tijdelijk kleuren op kartonnen panelen die hij op de muren plaatste om een idee te krijgen van hoe het eindproduct eruit zou zien.
Die panelen kon hij dan door andere vervangen, die in verschillende kleuren waren geverfd. Of hij kon ze eenvoudig verplaatsen om de lay-out te wijzigen zonder het kleurenschema te wijzigen. Er waren ook veel gevallen waarin de kleur al op de muren was geverfd en hij vanwege de manier waarop het licht erop viel de tint wilde veranderen.
Je kunt zien dat kleur een belangrijk onderdeel was van Barragáns werk, zelfs toen hij het op het laatste moment op zijn projecten toepaste. Het is het medium dat hij gebruikte om de ruimtelijke sensaties over te brengen, die verband hielden met de oppervlakken en verhoudingen van het gebouw.
“Ik geloof in ’emotionele architectuur’. Het is erg belangrijk voor de mensheid dat architectuur door haar schoonheid beweegt.”
-Luis Barragán-
De Casa Gilardi – gebruik van kleur
De Casa Gilardi is een gebouw in Mexico-Stad. Het is ten zuiden van de Bosque de Chapultepec (Chapultepec Park) gelegen en bestaat uit twee gebouwen, verbonden door een patio en een gang.
De eerste en grootste van de twee gebouwen is drie verdiepingen hoog en bevat de slaapkamers. De tweede structuur bevindt zich aan de andere kant van de patio en bevat de functionele ruimtes zoals de keuken.
Kleur krijgt in de Casa Gilardi een nieuwe dimensie. Hij gebruikte namelijk lila voor de patio en veranderde het in een bruisende, levendige ruimte. De gang dient als overgangsruimte om je naar een paar cruciale delen van het huis te brengen – een eetkamer en een binnenzwembad.
Je kunt niet anders dan dat je de vrijstaande roze muur buiten het zwembad opmerkt. Het contrasteert volledig met het horizontale water en is bijna net zo hoog als het plafond. De losse wand geeft de ruimte een geheel nieuwe dimensie. Het maakt het tot een serene, mystieke omgeving en creëert zo een spanning in de omgeving.
We kunnen concluderen dat het niet overdreven is om te zeggen dat het kleurgebruik van Luis Barragán een diepe band met zijn geboorteplaats heeft.
De manier waarop hij het in zijn architectuur gebruikte, is het onderwerp van talloze studies en essays geweest. Mensen kunnen er niets aan doen maar proberen de levendige, mystieke ruimtes die hij ontwierp te analyseren en ontleden.