Alejandro Aravena en zijn filosofie over sociale huisvesting
Het werk dat Alejandro Aravena, een bekende Chileense architect, deed op het gebied van sociale huisvesting valt op door zijn revolutionaire visie. Aravena’s projecten voor dit type woning vallen voor een groot deel op door zijn concept van het steeds evoluerende woningplan.
Waarschijnlijk een van zijn belangrijkste projecten is het Incremental Housing Project. In dit geval kijk je naar een vorm van sociale huisvesting die hij omschrijft als ‘een halve’ woning. Als directeur van het bedrijf, ELEMENTAL, heeft Aravena zich een weg gebaand door vele problemen, zowel op sociaal gebied als klimaatgebonden.
Deze Chileense architect heeft zijn projecten ontworpen met het achterliggende idee dat sociale huisvesting meer is dan alleen de vierkante meters. In zijn werk gaat hij veel verder dan dat. Voor hem is het belangrijk om ook andere belangrijke problemen van het leven op te lossen.
Aravena probeert dingen te bouwen met alleen wat absoluut noodzakelijk is en gooit al het overbodig weg. Hij vatte zijn ideeën samen in een eenvoudig citaat: “Sociale huisvesting is een moeilijke uitdaging en verdient professionele kwaliteit, geen professionele liefdadigheid.”
In 2016 ontving hij de Pritzker-prijs, waarmee hij internationale bekendheid verwierf. De prijs hielp hem ook om het bereik van zijn sociale huisvestingsprojecten te vergroten, altijd met het oog op delen van de bevolking met een laag inkomen.
Alejandro Aravena en kwalitatieve sociale huisvesting
Aravena gebruikt een concept dat hij ‘progressieve huisvesting’ noemt. Hij kwam in eerste instantie tot deze filosofie door de kleine budgetten die hij had om sociale wooneenheden te bouwen. Zijn ontwerpprojecten omvatten het bouwen van slechts de helft van het huis.
De ruggengraat van dit idee was dat het niet hetzelfde oude soort sociale woningbouwproject zou worden met een aantal samengevoegde appartementen of kleine individuele woningen. In plaats daarvan was zijn idee om de helft van een echt goed huis te bouwen, met meer ruimte, voor dezelfde kosten.
ELEMENTAL, het bedrijf onder leiding van Aravena, ontwierp een eenvoudig huis met alle noodzakelijke sanitaire ruimtes en twee slaapkamers in een huis van 40 vierkante meter. De families die in deze huizen trokken, konden dan ‘progressief’ de rest van het huis bouwen, met die ruimte als basis.
Alejandro Aravena ontwerpt zijn sociale huisvestingsprojecten met de wens om huizen te creëren voor mensen met de laagste inkomens. Dit gaat verder dan alleen het geven van een kwalitatieve woning om in te wonen. Het gaat er ook om, om hen te helpen een toegankelijke hypotheekrente te verkrijgen.
“Architectuur is per definitie een collectieve bezigheid. In tegenstelling tot een beeldhouwer die ‘s ochtends wakker wordt en besluit een sculptuur te maken en dat doet, word ik’ s ochtends niet wakker met een ongelooflijk verlangen om een kantoorgebouw te ontwerpen. Iemand heeft het nodig.”
-Alejandro Aravena-
Quinta Monroy
Het project genaamd Quinta Monroy is het resultaat van de noodzaak om 100 gezinnen een huis te bieden met de basisbehoeften om te leven. Minstens 30 jaar lang stonden deze huizen illegaal op iets meer dan een hectare in het centrum van Iquique, Chili.
Een van de belangrijkste beperkingen van het bedrijf van Aravena was hun budget. Het was een klein budget, ongeveer $ 7.500 per gezin. Dat moest de waarde van het land, de ontwikkeling en het bouwproces zelf dekken.
De reactie op dat probleem was het creëren van woningen van slechts 40 vierkante meter. Met andere woorden, ze waren slechts half zo groot als ze moesten zijn. Het idee was dat de mensen die in de huizen woonden, degenen waren die de rest van het gebouw zouden voltooien totdat ze de 70 vierkante meter hadden bereikt.
Het concept was voor een gebouw in verticale stijl. De eerste verdieping zou horizontaal uitgebouwd kunnen worden en de tweede verdieping verticaal. Deze fundamenten hielpen hen hun doel te bereiken: totale vrijheid om ruimte aan de woningen toe te voegen.
Toen het gebouw klaar was, gaven ze elk gezin 50% van het huis, dat aan alle basisvereisten voldeed. Dat wil zeggen: het was voorzien van noodzakelijke ruimtes zoals badkamers, keukens, enz. Indien de mensen er voor kozen om het huis aan te vullen, konden ze dit gemakkelijk als onderdeel van de oorspronkelijke constructie maken.
Dit project omvatte ook een gemeenschappelijke ruimte. Het is exclusief voor de bewoners van deze gebouwen bedoeld. Het idee was dat de collectieve ruimte hen zou helpen een gemeenschap te vormen, met speeltuinen en ruimtes voor buurtbijeenkomsten.
Een project voor sociale huisvesting door Alejandro Aravena in Monterrey, Mexico
De regering van Nuevo León, Mexico, huurde ELEMENTAL in om een blok van 70 woningen te ontwerpen in een middenklassebuurt. Ze besloten om dezelfde methode te gebruiken als bij Quinta Monroy. Ze zagen namelijk dat ze vergelijkbare beperkingen en opties hadden als men in Iquique had.
Hun budget was echter hoger, ongeveer $ 20.000 per huis, met dezelfde strategie als hierboven. Hier pakten ze de bouw op dezelfde manier aan, met de middelen van de staat met de mogelijkheid om de andere helft van een huis uit te bouwen. In dit geval bouwden ze de moeilijkste helft.
Die helft bevat alle basisfuncties voor wonen en er is een verticale verbinding tussen beide verdiepingen. Een van de belangrijkste fundamenten van het team van Aravena is het idee van zelfbouw. Het doel is dat mensen in de toekomst iets aan hun huis kunnen toevoegen.
Het eindresultaat was een huis met drie verdiepingen in dezelfde stijl als de huizen in Chili. De begane grond is een alleenstaande woning, terwijl de eerste en tweede verdieping duplex-appartementen zijn.
Net als bij de Quinta Monroy gaven ze mensen de eerste helft van het huis, ongeveer 40 vierkante meter. Het huis op de begane grond had het potentieel om ongeveer 58 vierkante meter te bereiken, en de duplex kon oplopen tot ongeveer 76 m2.
Er bevindt zich een gemeenschappelijke ruimte tussen de huizen zelf. Wat dat doet, is de afstand tussen een huis en de groene ruimtes kort houden. Deze indeling maakt het voor de buurt ook veel gemakkelijker om de gemeenschapsruimte te onderhouden en het creëert een ruimte voor bijeenkomsten.
Tot slot
Aravena is een architect met een diepe toewijding aan zijn werk. Hij ziet architectuur als een manier om oplossingen te vinden voor maatschappelijke problemen. In zijn beroep wil hij het gebruiken als een manier om de toegang tot kwalitatieve woningen te democratiseren.
Zoals je kunt zien aan zijn gevoel van sociale plicht, probeerde hij zijn meest opvallende ontwerpen voor sociale huisvesting te creëren op een manier die mensen vrij konden gebruiken. Hij is echt een revolutionair in de hedendaagse architectuur.